આ લખું છું ત્યારે મનમાં માત્ર વ્યથા જ છે. બીજુ કશું જ નથી. કારણ કે આવું પણ થઈ શકે એ વિચાર મને હજુ વાસ્તવ નથી લાગતો. બરાબર આજના જ દિવસે એક વર્ષ પહેલાં મેં અર્બન ફોરેસ્ટનું મારું સ્વપ્ન સાકાર કર્યું હતું. અને આજે એક વર્ષ પછી ફોરેસ્ટની આ સ્થિતિ છે. અને એ બધામાં વચ્ચેના અગિયાર મહિનાઓમાં જીવબળાપા અને ઝીભાજોડી કરીને વૃક્ષોને સાચવેલા, અત્યંત કાળજીથી ઉધેરેલા, તેમની માવજત માટે અથાક પ્રયત્નો કરેલા અને પોતાના સંતાનના ભવિષ્યના સપનાં જોતા હોય એમ આ વૃક્ષોના મંગળ ભવિષ્યની મનગમતી કલ્પનાઓ કરેલી… એ બધુંય આગમાં હોમાઈ ગયું!
આગને કારણે મોટાભાગના વૃક્ષોને ઝાળ લાગી થઈ હતી. આગ તો ખબર નહીં કેવી રીતે લાગી. પરંતુ મને સવાલ એ થાય છે કે આગ લાગી પછી ઘણા વધુ સમય માટે આગ રહી શું કામ? શું કામ વધુ વૃક્ષો હોમાય એ પહેલાં કોઈ દોડી નહીં ગયું ? આ કંઈ દાવાનળ તો નહોતોને?
અરે, પાછલા મહિનાઓમાં કાયાપલટ થઈ ગઈ હતી આ વિસ્તારમાં. એ વૃક્ષો એટલા બધા ઝડપથી વધી રહ્યા હતા કે ન પૂછો વાત. એ મોટા થતા વૃક્ષોની સાથે જ અનેક પક્ષીઓ પણ ત્યાં આવવા માંડ્યા હતા અને પતંગિયાઓએ પણ ત્યાં આશિયાનો બનાવ્યા હતા. એ વૃક્ષોને કોઈની નજર જ લાગી ગઈ હતી એવું મને લાગે છે, નહીંતર આવું મજાનું ઉપવન કંઈ આમ ઉજ્જડ થાય?
બીજું બધું તો ઠીક આ અર્બન ફોરેસ્ટનું નામ શહીદ સ્મૃતિવન રખાયું હતું. શું આ જ આપણો દેશપ્રેમ છે? કે આપણા દેશના શહીદોને અર્પણ કરાયેલા દેશના પહેલા પ્રાકૃતિક સ્મારકને પણ બળવા દીધું? આનો અર્થ તો એ થયો કે આપણો દેશપ્રેમ પણ માત્ર રાષ્ટ્રગીત ગાવા અને ઝંડા લહેરાવવા પૂરતો જ સીમિત છે.
આ અર્બન ફોરેસ્ટને તૈયાર કર્યા પછી હું તો રહી રહીને હરખાતો હતો કે મારા શહેરની આવનારી પેઢીઓને સ્વસ્થ વાતાવરણ મળશે! પરંતુ મારો એ હરખ પણ આગમાં બળી ગયો!
અત્યંત હેલ્પલેસ ફીલ કરું છું હું. સંતાનની જેમ ઉધેર્યા હતા એ વૃક્ષોને. પોતાના જ સંતાનની આ હાલત થાય ત્યારે પીડા ન થાય તો બીજું શું થાય? મને વ્યથા એ વાતની પણ થાય છે કે આપણી પ્રજાકીય નિસબત ક્યારે કેળવાશે? ક્યારે આપણે પ્રકૃતિનું મરણિયા થઈને જતન કરીશું અને પ્રકૃતિ જતન આપણી પ્રાથમિકતા બનશે?
પણ આશા છે જ કે આ વૃક્ષોની આવી હાલત જોઈને મને જે પીડા થઈ રહી છે એ પીડા બીજા કેટલાક લોકોને પણ અનુભવાશે જ. હશે જ એવા તો થોડા જેઓ પણ વ્યથિત થઈ જશે આ દૃશ્યો જોઈને